Fara w Chełmnie - tak wygląda turystyczna perełka miasta. Największa świątynia z relikwiami św. Walentego

Chełmińska fara błyszczy. Warto zajrzeć do tej największej w Chełmnie świątyni i zatrzymać się na chwilę, aby podziwiać jej piękno.

Największa gotycka świątynia na ziemi chełmińskiej powstała w latach 1280-1320. Przeszła wiele prac remontowo-konserwatorskich. Fara to miejsce na mapie Chełmna, którego nie omija niemal żadna wycieczka. W świątyni pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny jest na czym zawiesić oko.

Najbardziej znany w farze jest ołtarz św. Walentego, promowany dzięki relikwiom patrona zakochanych podczas hucznych obchodów święta przypadającego 14 lutego i promowania się - właśnie za sprawa posiadanych cennych relikwii - jako miasto zakochanych. Relikwie to kawałek kości czaszki wysokości około 3 centymetrów, szerokości 1,5 cm.

Cenny jest ołtarz Matki Bożej Chełmińskiej. Jej Cudowny Wizerunek tronuje w kaplicy kościoła parafialnego p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Jak czytamy na stronie fary: "Okazale wygląda piękny barokowy ołtarz, obficie złocony, który jest wielkim wotum ofiarnym. Jest nim zarówno nastawa ołtarzowa w postaci imponujących rozmiarów ramy dla Cudownego Obrazu, wotum z 1699 r. starosty Mikołaja Marszewskiego, jak i każda z plakietek wotywnych, którymi wyłożone jest antependium ołtarza."

Wota są w kształcie nogi, ręki, oka, są też wotowe serduszka niejednokrotnie z zapisanym świadectwem wdzięczności za doznane łaski, a takich wotów począwszy od XVIII po XX w. zachowało się około trzystu.

"Poniżej Cudownego Obrazu widnieje herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów: Polski i Litwy zarazem. W chełmińskim wizerunku jest coś z Czarnej Madonny, Królowej Korony Polskiej i Matki Bożej Ostrobramskiej z Wilna. Z tą pierwszą łączy Chełmiński Wizerunek brzemię boleści: rysy na twarzy Matki Boskiej Częstochowskiej spływają niczym łzy po twarzy Pani Chełmińskiej. Z drugim wizerunkiem łączy historia. Otóż tak jak Ta, co „w Ostrej świeci Bramie” tak i chełmińska Pani „świeciła” niegdyś z Bramy Grudziądzkiej. Tak też, czym Czarna Madonna dla Korony Polskiej, czym Pani Ostrobramska dla Litwy, tym Pieta Chełmińska dla Prus Królewskich – trzeciej, jakże dumnej, części dawnej Rzeczypospolitej." - czytamy na internetowej stronie parafii.

Podziwiać możemy tu barokowy wystrój kaplicy Bożego Ciała. W kościele możemy dostrzec świecznik w kształcie głowy jelenia z XVII w., który jest wilgotnościomierzem. Oglądamy także rzeźby Ukrzyżowania na wschodnim szczycie.

Schody prowadzą z kolei na taras widokowy znajdujący się na wieży dzwonniczej. Z tego miejsca na szczycie kościoła można podziwiać Chełmno i okolicę. mówi się, że jest stamtąd "najpiękniejszy widok na Świecie" - sąsiednie, ulokowane za Wisłą, miasto.

Pod posadzką nawy głównej odsłonięto renesansową płytę nagrobną z wizerunkiem dwóch osób.

Świątynię zdobi wysokiej klasy gotycki wystrój rzeźbiarski, na który składają się figury apostołów z i połowy XIV w. na konsolach filarów nawowych. Są tu również cenne malowidła ścienne z końca XIV w. (gotyckie przedstawienie św. Krzysztofa w nawie bocznej, przykryte częściowo barokową wizją Boga).

Można dostrzec też gotycką chrzcielnicę z poł. XIII w., płytę nagrobną Lamberta Longusa, fragmenty polichromii gotyckich z XV w., gotycka polichromia z ok. 1400 r. w prezbiterium z przedstawieniem Ukrzyżowania, Chrystusa na Tronie, Męczeństwa św. Apolonii, Śmierć św. Franciszka, kaplica Mariacka z 1560 r. z cudownym obrazem Pietà Chełmińska z 1656 r.

Jak każde inne, tak i miasto zakochanych, ma swoje tajemnice. Także te mroczne.

W każdej legendzie jest coś, co nie do końca zostało wyjaśnione. Owa tajemniczość sprawia, że zostają przekazywane w formie anegdot następnym pokoleniom.

Niewiele osób wie, że chełmińska fara miała mieć dwie wieże.

- Jak głosi legenda, tej drugiej nie ukończono - mówi Anna Grzeszna-Kozikowska, historyk przewodnik miejski w Chełmnie. - Podobno główny majster zarządził, by ludzie pracowali na budowie też w dni świąteczne. Panu Bogu nie spodobał się pomysł i "zburzył" to, co robotnicy wznieśli w te dni. Nie wiadomo, czy wieżę strącił mieczem Archanioł Gabriel czy strzelił w nią piorun. W każdym razie, ku przestrodze, drugiej wieży nie odbudowano.